Kremasti

GPS: 36.4115867N  28.1200647E

Lokacija: 10 km zapadno-jugozapadno od grada Rodosa

Crkva Panagia Kremasti

Na Rodosu većina sela ima jednu ili dve karakteristike po kojima se razlikuju od drugih. Na primer, selo Embonas ima kvalitetno grožđe i predstavlja vinsku prestonicu ostrva. Malona, pak, ima najslađe pomorandže na Mediteranu. Selo Kremasti (Κρεμαστή) takođe ima nešto drugačije da ponudi – poznato je po tome što je destinacija hodočasnika sa Dodekaneza i domaćin jednog od najznačajnijih verskih festivala u godini. Takođe, ovde se nalazi najveća izložba rukotvorina na Egeju!

Nalazi se na zapadnoj obali ostrva, 10 kilometara jugozapadno od grada Rodosa i samo 3 km od međunarodnog aerodroma Diagoras. Tačnije, prvo je selo do aerodroma i nalazi se duž glavnog puta koji vodi za grad Rodos. Ako, pak, dolazite iz grada Rodosa, idite putem koji je paralelan sa zapadnom obalom. Prođite letovališta Iksija i Jalisos i Kremasti je sledeće selo, posle nekih 3 km.

Ako ste u potrazi za netaknutim parčetom pravog rodoskog sela, a da ipak imate sve moderne turističke sadržaje na dohvat ruke, Kremasti je definitivno pravo mesto za Vas. Sedište je opštine Petaludes i ima između 4 i 5 hiljada stanovnika koji se pored turizma uglavnom bave uzgojem voća i povrća. Poseduje dobro organizovanu turističku infrastrukturu i nešto je veće od mnogih drugih sela, tačnije jedno je od najvećih na ostrvu. Zbog velikog obima saobraćaja koji prolazi kroz naselje, trebalo bi Vam nekoliko sati da ga istražite pešice i pride morate stalno da budete na oprezu zbog kola koja jure. Ako tome dodamo i činjenicu da glavni put u naselju koji vodi direktno na aerodrom i do nekih veoma popularnih destinacija, preseca grad na pola, možete da razumete zašto su tolike gužve tokom letnjih meseci i zašto je Kremasti jedno je od najživljih sela na ostrvu. Iako danas ima sve sadržaje modernog turističkog naselja, još uvek prikazuje pravu sliku tradicionalnog grčkog seoskog života.

Stara kuća u selu Kremasti

U selu Kremasti, dijagonalno od crkve, održava se panhelenska izložba rukotvorina gde možete da vidite i da kupite veliki broj divnih predmeta. Osnovana je sredinom 70.-ih godina prošloga veka i otvorena je oko dve nedelje. Poklapa se sa Velikom Gospojinom.

Ovo je veoma prosperitetna oblast jer ima razvijenu trgovinu što omogućava selu da zadovolji sve komercijalne potrebe svojih stanovnika. Ima veliki izbor prodavnica i firmi koje pružaju usluge, od odeće, obuće, fitnesa i salona lepote, do prodavnica računara, električnih aparata, sportske opreme i nameštaja. Ako boravite u apartmanskom smeštaju i želite da napunite frižider, postoji dovoljno supermarketa, minimarketa i tradicionalnih piljara. Za ovo ne morate da idete do grada. Apoteke i mali medicinski centar brinu o Vašem zdravlju, a tu je i lokalna policijska stanica. U centru sela postoje banke i bankomati.

Većina zgrada u komercijalnom delu naselja je građena u savremenom stilu, ali ima i nekih lepih starih građevina koje vredi videti. Jedan takav primer je javna biblioteka koja se nalazi pored velike bele crkve na glavnom putu. Njena fasada podseća na Partenon u Atini. Smeštena je pored prilično velikog, čistog i uređenog dvorišta koje je tokom godina postalo mesto susreta lokalne starije muške populacije koja sedi na klupama i gubi vreme, odnosno vodi političke debate, sa setom se seća starih dana ili igra tavli (backgammon). Druge stare zgrade vredne fotografisanja su škola i naravno velika, bela crkva u srcu naselja koja dominira seoskim trgom punim drveća i prodavnica.

Kremasti je primorsko selo i zbog blizine aerodroma i nekolicine popularnih letovališta i atrakcija u blizini, ima veliki broj hotela i drugih vrsta smeštaja kao i restorane, barove i kafiće koji zadovoljavaju potrebe turista. Ovde živi i mala zajednica stranaca, tako da nemojte da se iznenadite ako uđete u pab čiji je vlasnik Britanac. Većina velikih hotela i taverni se nalaze duž obale. Apartmani i sobe se mogu naći i na plaži i u centru naselja.

Plaža se nalazi nedaleko od naselja

Kremasti i Paradisi su dva najbliža sela aerodromu Diagoras.

Ovde uglavnom duva dosta snažan vetar jer se selo nalazi na Egejskom moru, odnosno na zapadnoj obali ostrva koja je vetrovitija od istočne, okrenute ka Sredozemnom moru. Ali, ovo je raj za surfere i ljubitelje drugih sportova na vodi pa ovde postoji i škola kitesurfinga. Ukoliko niste ljubitelj sportova na vodi, možete da iskulirate u hladu nekog drveta ili da se zabodete u jednu od pomenutih taverni na samoj plaži u kojima se sprema kako lokalna tako i evropska hrana.

U blizini, na svega 15-ak minuta hoda od centra sela (nekih 700 metara), nalazi se pomenuta vetrovita plaža koja je mešavina peska, šljunka i kamena. Široka je i sa uobičajenim ležaljkama, suncobranima i sportovima na vodi. Plaža je strma, odnosno ulazak u vodu, tako da nije pogodna za decu. U blizini postoji još nekoliko plaža kao što su Iksija, Jalisos, Kremasti i Paradisi dok su najbliža naselja Jalisos, Marica i Paradisi. Vredi posetiti i obližnje selo Pastida koje je u unutrašnjosti i predstavlja oazu mira među citrusima i maslinjacima sa samo nekoliko manjih radnji i taverni. Nije daleko ni poznata Dolina leptirova.

Efikasan autobuski i taksi servis povezuje selo sa okolnim mestima i glavnim gradom. Autobusi voze do kasno uveče.

Malo dalje od sela, na brdu, nalaze se ruševine srednjevekovnog utvrđenja Kremasti koje su podigli Vitezovi Svetog Jovana u 15. veku i koje gleda na naselje. Mala crkva posvećena Svetom Nikoli je sagrađena krajem 15. ili početkom 16. veka. I dalje stoji unutar ruševina tvrđave. Pogled odozgo vredi cimanja, ako nije prevelika vrućina. Ova zelena oblast ih je toliko privlačila da su mnogi visoko rangirani vitezovi ovde sagradili svoje palate. U mestu ima i tragova klasičnih i helenističkih naseobina.

U centru selu se nalazi crkva Panagia Kremasti (Presvete Bogorodice), jedna od najvećih (ako ne i najveća) i najlepših na celom Rodosu. Kupola crkve je visoka 23 metra i vredi videti murale koji krase unutrašnjost kako kupole tako i zidova. Ima lep, u drvetu isklesan ikonostas, a tu je i ikona Bogorodice koja je pronađena pre nekoliko stotina godina kako visi na grani masline. Selo je i nazvano po njoj jer kremasti na grčkom znači “visiti”.

Manastir Asomatos ima brojne freske oslikane 1800. godine. Na mestu današnjeg svetilišta je postojala podzemna katakomba u kojoj je pronađena stara ikona Arhangela Mihaila. Manastir Agios Arhisratigos je trobrodna crkva sa elegantnom kupolom. Datum izgradnje nije poznat, ali verovatno datira iz postvizantijskog perioda. Manastir Zoodohos Pigi je južno od sela, u području Livadi. Najverovatnije je sagrađen u 19. veku. Manastir Agios Georgios Kranis je izgrađen u 19. veku. Sveti Đorđe se smatra zaštitnikom setve koja je uvek počinjala na dan ovoga sveca. Zato je svetitelj poznat i kao Sporiaris što na grčkom znači “sejač”.

Skoro cela zapadna obala je omiljena među ljubiteljima sportova na vodi

Ako ste na Rodosu u drugoj polovini avgusta, obavezno posetite najveći i najznačajniji verski praznik na ostrvu koji se slavi baš u ovom selu između 14. i 23. avgusta. Domaćin je crkva Panagia Kremasti (Presvete Bogorodice) koja se nalazi u centru sela, uz magistralni put i jedna je od najvećih (ako ne i najveća) i najlepših na celom Rodosu. 15. avgusta je Megali Panagia (Velika Gospojina po srpski). Proslava započinje liturgijom 14. avgusta i nastavlja se narednih devet dana uz mnoštvo sadržaja kao što su zabavni programi, ulične tezge na kojima se prodaje sve živo, pesme i igre i naravno brdo hrane i pića.

Kupola crkve je visoka 23 metra i vredi videti murale koji krase unutrašnjost kako kupole tako i zidova. Ima lep, u drvetu isklesan ikonostas, a tu je i ikona Bogorodice koja je pronađena pre nekoliko stotina godina kako visi na grani masline i za koju se priča da čini čuda (ova priča se često sreće i u drugim delovima Grčke). Velika crkvena porta i prednji trem imaju prelepe podne mozaike od malih crno-belih oblutaka (karakteristični za Rodos, tzv. hohlaki). Tu su i ogromni čempresi. Izgrađena je na mestu manjeg hrama iz 19. veka, pre više od 50 godina. Zbog čudotvornih moći ikone, privlači hodočasnike sa svih ostrva Dodekaneza. Selo je i nazvano po ikoni koja je pronađena kako visi na drvetu jer kremasti na grčkom znači “visiti”.

Dijagonalno od crkve je panhelenska izložba rukotvorina gde možete da vidite i da kupite veliki broj divnih predmeta. Obuhvata predmete od kože, ručno vezenu posteljinu, narodnu radinost, izuzetne ručno oslikane lampe, modne predmete i tako dalje. Osnovana je sredinom 70.-ih godina prošloga veka i otvorena je oko dve nedelje. Poklapa se sa pomenutim praznikom i proslavom.